Các loại bằng cấp và chứng chỉ cần thiết cho du học sinh Việt Nam muốn học tập, làm việc và định cư tại Đức rất đa dạng, tùy thuộc vào mục tiêu học tập, ngành nghề và mong muốn định cư. Dưới đây là danh sách chi tiết về các loại bằng và chứng chỉ mà du học sinh Việt Nam có thể cần khi muốn đến Đức
Các bằng cấp và chứng chỉ tiếng Đức bạn nên biết
1. Bằng cấp cho mục tiêu học tập
Chứng chỉ tiếng Đức (TestDaF hoặc DSH): Để có thể học tập tại các trường đại học Đức, du học sinh phải chứng minh năng lực tiếng Đức qua các kỳ thi như:
TestDaF (Test Deutsch als Fremdsprache): Được sử dụng rộng rãi trong việc đánh giá khả năng ngôn ngữ của người học tiếng Đức từ các quốc gia khác. TestDaF có bốn cấp độ, từ 3 đến 5, và du học sinh cần đạt tối thiểu TestDaF 4 để có thể được nhận vào hầu hết các chương trình đại học tại Đức.
DSH (Deutsche Sprachprüfung für den Hochschulzugang): Là kỳ thi tiếng Đức dành riêng cho người nước ngoài muốn vào học đại học tại Đức. Đạt trình độ DSH-2 là điều kiện phổ biến để được chấp nhận vào các trường đại học.
Bằng Abitur: Nếu học sinh Việt Nam muốn học đại học tại Đức từ cấp phổ thông, họ có thể tham gia thi Abitur– một kỳ thi cuối cấp phổ thông tại Đức. Bằng Abitur được công nhận trên toàn châu Âu, giúp học sinh có thể nộp hồ sơ vào các trường đại học Đức mà không cần học thêm.
Bằng tốt nghiệp THPT: Đối với du học sinh Việt Nam, bằng tốt nghiệp THPT của Việt Nam cần được đánh giá và công nhận bởi tổ chức Uni-assist hoặc các cơ quan chứng nhận tương tự. Sau khi đánh giá, học sinh có thể được yêu cầu học một khóa dự bị đại học (Studienkolleg) để đủ điều kiện nhập học đại học tại Đức.
Bằng cử nhân hoặc thạc sĩ: Nếu muốn học cao học hoặc chương trình thạc sĩ tại Đức, sinh viên cần có bằng cử nhân từ Việt Nam hoặc từ một quốc gia khác. Những bằng cấp này cũng phải được công nhận bởi các trường đại học Đức hoặc các tổ chức giáo dục.

2. Bằng cấp cho mục tiêu làm việc
Chứng chỉ tiếng Đức B2 hoặc C1 (Goethe-Zertifikat, telc Deutsch): Đối với nhiều ngành nghề, đặc biệt là ngành y tế, kỹ thuật, và chăm sóc sức khỏe, du học sinh cần đạt trình độ tiếng Đức cao hơn (ít nhất là B2, thậm chí là C1). Các chứng chỉ phổ biến bao gồm:
Goethe-Zertifikat B2/C1: Chứng chỉ tiếng Đức được công nhận trên toàn cầu và là yêu cầu ngôn ngữ cho hầu hết các công việc ở Đức.
telc Deutsch B2/C1: Một chứng chỉ tiếng Đức khác được nhiều doanh nghiệp và tổ chức ở Đức chấp nhận.
Bằng cấp nghề nghiệp (Berufsabschluss): Để làm việc trong các ngành nghề cụ thể, du học sinh có thể cần hoàn thành một khóa đào tạo nghề tại Đức và nhận được Berufsabschluss (bằng cấp nghề). Ví dụ như trong ngành chăm sóc sức khỏe, học sinh có thể tham gia các khóa đào tạo điều dưỡng hoặc y tế tại Đức.
Blue Card (Thẻ Xanh): Là một loại giấy phép lao động dành cho các lao động có tay nghề cao từ các nước ngoài Liên minh châu Âu (EU). Để đủ điều kiện nhận Blue Card, du học sinh cần có bằng cử nhân hoặc thạc sĩ và chứng minh thu nhập trên mức quy định của chính phủ Đức.
3. Bằng cấp cho mục tiêu định cư
Giấy phép định cư (Niederlassungserlaubnis): Sau khi hoàn thành chương trình học và làm việc tại Đức, du học sinh có thể nộp đơn xin Niederlassungserlaubnis – giấy phép định cư lâu dài tại Đức. Để có được giấy phép này, ứng viên cần:
- Có bằng cấp đại học hoặc chứng chỉ nghề từ Đức.
- Có ít nhất 2 năm làm việc trong ngành nghề liên quan đến bằng cấp tại Đức.
- Đảm bảo trình độ tiếng Đức tối thiểu ở mức B1 theo tiêu chuẩn khung tham chiếu chung châu Âu (CEFR).
- Chứng minh thu nhập ổn định và đủ để trang trải chi phí sinh hoạt tại Đức.
Bằng quốc tịch Đức: Sau một khoảng thời gian làm việc và sinh sống tại Đức, thông thường từ 8 năm trở lên, du học sinh có thể nộp đơn xin quốc tịch Đức. Một trong những yêu cầu là phải vượt qua kỳ thi nhập tịch (Einbürgerungstest) và đạt trình độ tiếng Đức ít nhất ở mức B1.
4. Chứng chỉ khác có lợi cho du học sinh
Chứng chỉ ngoại ngữ khác: Ngoài tiếng Đức, một số ngành học tại Đức yêu cầu sinh viên có khả năng sử dụng tiếng Anh. Vì vậy, du học sinh có thể cần cung cấp chứng chỉ tiếng Anh như IELTS hoặc TOEFL để đủ điều kiện cho các chương trình học quốc tế tại Đức.
Chứng chỉ kỹ năng mềm và chuyên ngành: Để tăng cường cơ hội làm việc và định cư tại Đức, du học sinh có thể tham gia các khóa học ngắn hạn về kỹ năng mềm, kỹ năng quản lý, hoặc các khóa học chuyên sâu trong ngành nghề mà họ quan tâm. Những chứng chỉ này giúp tăng khả năng cạnh tranh trong thị trường lao động Đức.
Kết luận
Việc sở hữu các loại bằng cấp và chứng chỉ phù hợp là chìa khóa để du học sinh Việt Nam có thể học tập, làm việc và định cư tại Đức. Từ các chứng chỉ ngôn ngữ cho đến các bằng cấp học thuật và nghề nghiệp, mỗi loại đều đóng vai trò quan trọng trong hành trình của du học sinh tại Đức. Điều quan trọng là du học sinh cần xác định rõ mục tiêu của mình để chọn đúng lộ trình học tập và tích lũy bằng cấp cần thiết cho tương lai.